Kiedy przedsiębiorca musi prowadzić pełną księgowość?

fot. pixaby.com/CC creative commons

Każdy przedsiębiorca ma obowiązek ewidencjonowania dokonywanych operacji gospodarczych w swojej firmie. Sposób w jaki będą one rejestrowane, zależy w znacznej mierze od formy prawnej prowadzonej działalności oraz osiąganego rocznego przychodu. Podatnicy mogą prowadzić działalność za pomocą księgowości uproszczonej lub pełnej. Są również sytuacje, w których przedsiębiorca jest zobowiązany do przejścia z uproszczonej na pełną księgowość. 

Uproszczona księgowość

Uproszczona księgowość jest przeznaczona dla osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, których przychód z poprzedniego roku nie przekroczył równowartości kwoty 2 000 000 euro w walucie polskiej. Mała księgowość różni się od pełnej księgowości tym, że wymaga prowadzenia zdecydowanie mniej szczegółowej ewidencji. Przedsiębiorca musi jedynie prowadzić:

• ewidencję środków trwałych
• ewidencję przebiegu pojazdu
• rejestr VAT sprzedaży i zakupów - w przypadku czynnych podatników VAT
• księgę przychodów i rozchodów - w przypadku opodatkowania skalą podatkową czy podatkiem liniowym
• ewidencję przychodów - w przypadku opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

Aktualnie przedsiębiorca prowadzący uproszczoną księgowość może skorzystać z jednej z trzech form opodatkowania:

• księga przychodów i rozchodów 
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
• karta podatkowa

Pełna księgowość

Na pełne księgi będą musieli przejść przedsiębiorcy, którzy do tej pory prowadzili uproszczoną księgowość, a zdecydowali się na przekształcenie swojej działalności w spółkę kapitałową prawa handlowego (spółki akcyjne i z ograniczoną odpowiedzialnością) lub w spółkę osobową prawa handlowego (spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne), przy tych rodzajach działalności występuje bowiem obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ponadto do prowadzenia pełnej księgowości zobowiązani są przedsiębiorcy, których  przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych przekroczyły równowartość 2 mln euro w przeliczeniu na złotówki po kursie średnim ogłoszonym przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok, za który zacznie obowiązywać pełna księgowość.

Przedsiębiorca, który prowadził uproszczoną księgowość, ale przekroczył wymieniony limit w roku poprzednim bądź prowadzi lub będzie prowadził spółkę kapitałową, jest zobligowany do prowadzenia księgowości w oparciu o pełne księgi. Skutkuje to zwiększeniem obowiązków w stosunku do ewidencjonowania operacji gospodarczych firmy. Przedsiębiorca będzie zobowiązany do ujmowania wszystkich operacji gospodarczych, czyli do prowadzenia tak zwanych ksiąg rachunkowych, w których skład wchodzą:

• dzienniki
• księga główna
• księgi pomocnicze
• zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych
• wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz)

Ponadto przedsiębiorca będzie miał również obowiązek sporządzania sprawozdań finansowych, w których skład wchodzi: bilans, rachunek zysków i strat, informacja wprowadzająca do sprawozdania, a także dodatkowe informacje i objaśnienia.