Kiedy przedsiębiorca musi płacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

W myśl aktualnie obowiązujących przepisów każdy podatnik który dokonuje niektórych transakcji w obrocie gospodarczym musi opłacić PCC - podatek od czynności cywilnoprawnych. Pytanie zatem jakie czynności podlegają pod PCC? Odpowiedź na to pytanie w dzisiejszym artykule Bizin.pl

Podstawa opodatkowania PCC

Wszystkie regulacje w kwestii podstawy opodatkowania PCC można znaleźć w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z ustawą podatkiem objęte są: 

• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku
• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych
• umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat
• umowy dożywocia
• umowy depozytu nieprawidłowego
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności
• umowy spółki

Podatkowi podlegają także zmiany dokonywane w wymienionych umowach, w sytuacji gdy powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania, jak również orzeczenia sądów oraz ugody wywołujące takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne.

Stawki podatku PCC

Ustawa wskazuje również stawki podatku od czynności cywilnoprawnych jakie obowiązują w określonych sytuacjach:

• umowa sprzedaży: nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%
• umowa sprzedaży: innych praw majątkowych – 1%
• umowy zmiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%
• umowy zmiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny  przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych – 1%
• umowy ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności – 1%
• umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%
• od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - od kwoty zabezpieczonej wierzytelności – 0,1%
• od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej – 19 zł
• umowa spółki – 0,5 %

Podatek trzeba wpłacić do Urzędu Skarbowego w terminie 14 dni w od dnia powstania obowiązku. W przypadku aktu notarialnego natomiast płatności dokonuje się bezpośrednio u notariusza.

Jeżeli podatnik nie zapłaci podatku musi liczyć się z pewnymi sankcjami. Stawka podatku wyniesie 20%, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego:

• biorący pożyczkę, powoła się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym
• podatnik powoła się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony

Zwolnienie z opłaty PCC

Zdarzają się pewne wyjątki, przy których czynności cywilnoprawne nie będą podlegały podatkowi PCC. Podstawowym wyjątkiem jest sytuacja, kiedy przedmiot opodatkowania stanowi rzecz ruchoma, a jej wartość nie przekracza 1.000 zł. Podatek nie wystąpi także, jeśli jedna ze stron transakcji będzie podlegać podatkowi od towarów i usług bądź będzie z niego zwolniona.