Elektroniczna instytucja czynnego żalu - jak złożyć

Instytucja czynnego żalu jednym ze sposobów na uniknięcie kary ze strony urzędu skarbowego. Ustawodawca wyszedł naprzeciw przedsiębiorcom i wprowadził elektroniczny czynny żal, który można przesłać bez konieczności odwiedzania urzędu skarbowego.

Podstawa prawna

Czynny żal reguluje art. 16 ustawy – Kodeks karny skarbowy. Zgodnie z jego treścią „nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu”.

Elementy czynnego żalu

Przepisy nie regulują tego, jakie dane powinien zawierać czynny żal. Z dobrych praktyk wynika, że w czynnym żalu najlepiej zawrzeć następujące informacje:

• określenie osoby składającej czynny żal
• adresat – naczelnik właściwego urzędu skarbowego
• charakter popełnionego czynu
• istotne okoliczności
• osoby współpracujące, które miały związek z popełnionym czynem

Jedną z najważniejszych informacji, jakie należy zawrzeć, jest informacja na temat tego, czy popełniony czyn został przez podatnika naprawiony, a jeśli nie – w jaki sposób i w jakim terminie podatnik zobowiązuje się do uiszczenia zaległych należności wraz z naliczonymi odsetkami. Warto zawrzeć również informację, czy miało miejsce dokonanie obowiązkowych czynności w związku z danym czynem (m.in. złożenie deklaracji podatkowych). Ponadto, jeśli zdarzenie miało charakter incydentalny, podatnik powinien przypomnieć o tym organowi skarbowemu.

Kiedy czynny żal jest bezskuteczny

Czynny żal, jest bezskuteczny, jeżeli zostało ono złożone:

• gdy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub 
• po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego

Czynny żal nie działa, gdy urząd skarbowy wie o popełnionym przestępstwie lub wykroczeniu. W praktyce lepiej go złożyć, ponieważ niekiedy urzędy skarbowe przychylają się do niego mimo wiedzy o popełnionym wykroczeniu/przestępstwie.

Jak złożyć czynny żal

Dzięki zmianie treści art. 16 § 4 ustawy – Kodeks karny skarbowy można złożyć elektroniczny czynny żal bez odwiedzania urzędu. W tym celu można złożyć zawiadomienie za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, w tym skrzynki e-PUAP właściwego urzędu skarbowego lub portalu podatkowego.